درباره اينكه شرط قبولي ساير اعمال انسان، قبولي نماز است، اخبار و روايتهاي زيادي رسيده است از جمله اميرمؤمنان در نامه 27 نهج البلاغه مي فرمايند: «... و اعلم ان كل شي من عملك تبع لصلاتك» و بدان كه محور قبولي تمام كارهاي تو نماز است» چون نماز از اركان اسلام و داراي آثار تربيتي بسياري است. انسان اگر در هر زمينه زندگي قصور و كوتاهي داشته باشد، اهتمام به نماز آنرا جبران مي كند. حتي نماز بعنوان يك عامل «گناه زدا» بر شمرده شده است چنانكه امير مؤمنان مي فرمايد: «و انها لتحت الذنوب حت الورق و تطلقها اطلاق الربق؛ نماز گناهان را مثل برگ درختان مي ريزد و گردن انسان را از ريسمان گناه آزاد مي كند. آنگاه در ادامه تشبيهي جالب از پيامبر اكرم(ص) نقل مي فرمايد كه: «رسول خدا(ص) نماز را به چشمه آب گرم تشبيه فرموده كه بر در خانه مردي باشد و شبانه روزي پنج مرتبه از آن شستشو كند، پس (معلوم است) ديگر بر چنين كسي چرك باقي نخواهد ماند» (نهج البلاغه، خ 199)
هدف اين روايات يادآوري اهميت و ارزش و تأثير عميق نماز در روح و جان آدمي و ايجاد توفيق براي انجام كارهاي خير ديگر است نه كم ارزش جلوه دادن كارهاي خير ديگر، مانند خانه اي كه اگر سقف نداشته باشد هر چقدر درونش نيز زيبا باشد باران آن را خراب مي كند هر چند چيزهاي درون آن ارزنده باشد.
پس نماز كه از اركان اسلام است، تا زماني كه با دقت و سر وقت خوانده شود؛ كوتاهي در ساير كارهاي انسانرا جبران مي كند ولي اگر نماز ضايع شود (مثلاً شخص مسائل نماز را نداند يا گاهي آنرا ترك كند يا بطور عادت آنرا در آخر وقت بجا آورد) هيچ عمل ديگري نمي تواند نماز را جبران بكند.
بهتر است كه ما اين دستورالعمل خداوند را سرمشق خود قرار دهيم. «واستعينوا بالصبر و الصلاه و انها لكبيره الا علي الخاشعين» از صبر و نماز در برخورد با مشكلات نيرو بگيريد؛ همانا نماز سنگين است مگر براي خاشعان (سوره بقره، آيه 45)
خلاصه اين كه از روايات فهميده مي شود كه اگر نماز كسي قبول شود كارهاي نيك ديگرش قبول مي شود و اگر قبول نشود كارهاي ديگر او قبول نمي گردد و توضيح اين نكته ضروري است كه اين مسأله موجب نمي شود كه اگر كسي نماز مقبول نداشت يا اصلا نماز نخواند دست از ساير تكاليف خود بردارد زيرا روايت مي فرمايد اعمال ديگر او قبول نمي شود نه اين كه صحيح نمي باشد. پس ممكن است اعمال ديگر انسان صحيح باشد گرچه مقبول نباشد يعني در روز قيامت او را به جهت نپرداختن خمس و انجام ندادن حج و امر به معروف يا روزه مجازات نمي كنند زيرا اين اعمال را به شكل صحيح انجام داده و تكليف او ساقط گشته گرچه به خاطر كوتاهي در نماز مزد يك عمل مورد قبول را به او نمي دهند.
برگرفته شده از:

http://eporsesh.com